Τρίτη 17 Μαρτίου 2020

ΓΟΥΩΛΤ ΝΤΙΣΝΕΫ, ΤΑ ΘΑΥΜΑΤΑ ΤΩΝ ΘΑΛΑΣΣΩΝ






Λίγα λόγια για το βιβλίο

Με τις θαυμάσιες εικόνες του, το βιβλίο αυτό προσφέρει ένα ταξίδι στην λιγότερο εξερευνημένη περιοχή της Γης, στον υποβρύχιο κόσμο των ωκεανών. Οδηγούμενος από μια ομάδα ειδικών, συγγραφέων και φωτογράφων, ο αναγνώστης περιοδεύει σε έναν κόσμο εκπληκτικά ποικιλόμορφο και ωραίο, με άγνωστα ως τώρα μυστικά:
  • Τα τρία τέταρτα της γήινης επιφάνειας σκεπάζονται από νερό, που το μέσο βάθος του φθάνει τις 4.000 μέτρα.
  • Ο Ανταρκτικός Ωκεανός είναι ο τόπος όπου γεννιούνται κάθε χρόνο περισσότερα από ένδεκα δισεκατομμύρια μικρά ζώα, όμοια με μικροσκοπικά γαριδάκια.
  • Αληθινά τέρατα του βυθού μπορούν, με ένα απλό άγγιγμα, να δηλητηριάσουν τα θύματά τους ή να τα σκοτώσουν με ηλεκτρική εκκένωση.
  • Στα "καθαριστήρια", που διατηρούν στις θάλασσες των κοραλλιών, οι γαρίδες-καθαρίστριες εξυπηρετούν δωρεάν την πελατεία τους.
  • Βαθύβια ψάρια διαθέτουν συχνά ποικιλόμορφα συστήματα φωτισμού και μπορούν, μάλιστα,  να εκπέμπουν φως διάφορων χρωμάτων.
  • Η ρεμόρα-το κολλησόψαρο-χρησιμοποιεί καρχαρίες, φάλαινες ή ακόμη και πλοία σαν μεταφορικά μέσα για να πηγαίνει από το ένα τροφοπέδιο στο άλλο.
    (Από το οπισθόφυλλο)
Προσωπική άποψη
Το βιβλίο αυτό είναι ένα σύγγραμα εκλαϊκευμένης επιστήμης για τα ζώα της θάλασσας και συστήνει στον αναγνώστη μια ποικιλία θαλάσσιων πλασμάτων, από τις τεράστιες φάλαινες  μέχρι τα μικροσκοπικά διάτομα και από τους μπακαλιάρους και οξύρρυγχους που ζουν στα κρύα νερά μέχρι τα πολύχρωμα ψάρια των τροπικών θαλασσών.
Οι άφθονες πληροφορίες που περιέχει είναι ταξινομημένες σε 11 κεφάλαια. Το πρώτο, με τίτλο "Ο κόσμος του νερού", είναι, θα μπορούσε να πει κανείς, εισαγωγή στο θέμα. Περιλαμβάνει μια σύντομη παρουσίαση των φυσικών χαρακτηριστικών των θαλασσών και των ωκεανών και του τρόπου που επιδρούν αυτά στους ζωντανούς οργανισμούς. Περιέχεται επίσης και μια μικρή ιστορική ανασκόπηση για τη μελέτη της θαλάσσιας ζωής.
Όλα τα υπόλοιπα κεφάλαια συστήνουν στον αναγνώστη διάφορα πιθανά και απίθανα πλάσματα της θάλασσας, από τα μικροσκοπικά όντα του πλαγκτόν ως τη γιγάντια γαλάζια φάλαινα. Τα κεφάλαια κατηγοριοποιούνται με βάση δύο κριτήρια: γεωγραφικά και βιολογικά χαρακτηριστικά. Τα βαθύβια ζώα, απ τα εχινόδερμα της αβύσσου ως τα αβυσσαία ψάρια, εξετάζονται χωριστά. Ο διαχωρισμός αυτός γίνεται καθώς στα νερά της αβύσσου επικρατούν ιδιόμορφες συνθήκες (πίεση του νερού, έλλειψη φωτός), οι οποίες έχουν ως αποτέλεσμα ασυνήθιστες προσαρμογές των πλασμάτων που ζουν σ' αυτά τα βάθη.
Η γραφή είναι πολύ απλή και λίγο ξερή, όπως εξάλλου αρμόζει σε βιβλίο επιστήμης, έστω κι εκλαϊκευμένης. Η γραφή όμως δεν γίνεται υπερβολικά τεχνική και ακαδημαϊκή, και για αυτό το κείμενο γίνεται εύκολα κατανοητό, ακόμη και στον μη ειδικό αναγνώστη. Στην κατανόηση του συμβάλλουν ιδιαίτερα οι εξηγήσεις και τα παραδείγματα για τους επιστημονικούς όρους που περιλαμβάνονται στο κείμενο.
Το ύφος είναι παρομοίως απλό και χωρίς προσωπικές απόψεις, οι οποίες κάνουν άλλα βιβλία του είδους να είναι κάτι περισσότερο από απλά εγκυκλοπαιδικά βιβλία.
Το βιβλίο, λόγω έλλειψης χώρου, προσπαθεί να συμπυκνώσει ένα πολύ μεγάλο όγκο πληροφοριών σε περίπου 173 σελίδες. Κάθε κεφάλαιο (Ο κόσμος του νερού, Το πλανγκτόν, Ασπόνδυλα ζώα, Ασπόνδυλα πιο εξελιγμένα, Ψάρια της Βόρειας Θάλασσας,  Ψάρια του Τροπικού Ατλαντικού,  Ψάρια του Ινδικού και του Ειρηνικού Ι, Ψάρια του Ινδικού και του Ειρηνικού ΙΙ, Οι κάτοικοι των αβύσσων, Θαλάσσια θηλαστικά) θα μπορούσε να είναι από μόνο του ολόκληρο βιβλίο.
Το σύγγραμα δεν επεκτείνεται σε μεγάλο εύρος θεμάτων, απλώς παρουσιάζει ορισμένα απ' τα αντιπροσωπευτικότερα ή και πιο παράξενα ζώα κάθε μιας απ' τις προαναφερόμενες κατηγορίες. Η περιληπτική αυτή διαχείριση των θεμάτων που αφορούν τη ζωή του βυθού μπορεί να θεωρηθεί μειονέκτημα. Η συνοπτικότητα αυτή είναι βέβαια κατανοητή, λόγω περιορισμένου χώρου. Αντικειμενικά, είναι αδύνατο να χωρέσουν όλα τα θέματα που αφορούν τη θαλάσσια ζωή σ' ένα βιβλίο, θα χρειαζόταν ολόκληρη εγκυκλοπαίδεια. Ένα άλλο χαρακτηριστικό του βιβλίου, το οποίο εγώ προσωπικά το θεώρησα μειονέκτημα, είναι ότι περιλαμβάνει δύο εισαγωγές-προλόγους, έναν για την ελληνική έκδοση και έναν από την αρχική. Αυτό με δυσαρέστησε, καθώς μου φάνηκε σαν διαφήμιση, σαν να έλεγαν "κοιτάξτε τι καλή δουλειά κάναμε και θαυμάστε μας". Αν και, για να είμαι δίκαιη, στην εισαγωγή της ελληνική έκδοσης έλεγε ορισμένες χρήσιμες πληροφορίες για την κατανόηση του βιβλίου, δηλαδή ποια μέθοδο ακολούθησαν σχετικά με την απόδοση των ονομάτων των διάφορων  ζώων που αναλύονται στο κείμενο.
Σε αυτές τις πληροφορίες που επιλέχθηκαν για παρουσίαση γίνεται, όμως, καλή δουλειά, καθώς περιγράφονται με απλό, επιστημονικό ύφος αλλά και με μεράκι ταυτόχρονα, πράγμα που συντελεί στην αναζωπύρωση του ενδιαφέροντος του αναγνώστη για τα περιγραφόμενα.
Το πολύ μεγάλο πλεονέκτημα του βιβλίου είναι ο πίνακας επιστημονικών ονομάτων που περιέχει. Στο τέλος του βιβλίου, υπάρχει ένας πίνακας με τα επιστημονικά ονόματα των περιγραφόμενων ειδών, την ελληνική μετάφρασή τους και το κοινό τους όνομα, αν υπάρχει. Αυτό, όπως και η συνεπής ονοματολογία που ακολουθείται, βοηθάει εξαιρετικά τον μη ειδικό αναγνώστη στην κατανόηση του κειμένου. Τέλος, το βιβλίο περιλαμβάνει άφθονες και όμορφες φωτογραφίες.
Γενικά, είναι ένα αρκετά ευκολοδιάβαστο και πληροφοριακό σύγγραμα εκλαϊκευμένης επιστήμης. Συστήνεται λοιπόν ως επιμορφωτικό ανάγνωσμα σε όλους αυτούς που ενδιαφέρονται για τις περιβαλλοντικές επιστήμες. Λόγω της ένταξής του στη σειρά του Ντίσνεϋ και της απλής γλώσσας, συστήνεται ιδιαίτερα σε παιδιά των μεγάλων τάξεων του δημοτικού και των πρώτων τάξεων  του γυμνασίου. Είναι ιδιαίτερα κατάλληλο για αυτά τα επίπεδα, καθώς σε αυτές τις τάξεις υπάρχει ήδη μια πρώτη επαφή με τη φυσική και τη χημεία, οπότε θα πλουτίσουν τις γνώσεις τους για τη φύση με ευχάριστο τρόπο.
Βαθμολογία: 9/10

Τίτλος βιβλίου: Τα θαύματα των θαλασσών
Συγγραφέας: Frank De Graaf-Walt Disney
Μετάφραση: Ζωή Ράλλη-Τζελέπη
Εκδόσεις: Τύπος Α.Ε.
Αριθμός σελίδων: 180

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου